Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
anatomia_i_fizjologia_seksualna [2013/10/10 23:01] |
anatomia_i_fizjologia_seksualna [2013/10/10 23:01] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ====== Anna Lissewska - NASTOLATEK.PL ====== | ||
+ | |||
+ | **„NASTOLATEK.PL czyli przewodnik po życiu nie tylko dla nastolatków, | ||
+ | ** | ||
+ | |||
+ | Wprawdzie o narządach płciowych i innych, które mają znaczenie w życiu intymnym pisałam nieraz, zwłaszcza w [[:STREFY EROGENNE|STREFACH EROGENNYCH]], | ||
+ | Przypominam, | ||
+ | |||
+ | KOBIETA | ||
+ | |||
+ | Żeńskie narządy płciowe wewnętrzne to: jajniki, jajowody, macica, pochwa i zewnętrzne, | ||
+ | |||
+ | Biust | ||
+ | |||
+ | Biust to narząd parzysty, składający się z tkanki gruczołowej, | ||
+ | |||
+ | Gruczoł sutkowy jest największym gruczołem skóry, składa się z około 20 płatów ułożonych promieniście wokół brodawki, produkuje mleko, które odprowadzane jest do brodawki przewodami mlecznymi. Brodawka sutka znajduje się poniżej środka piersi, ma ciemniejsze zabarwienie. Po porodzie pigmentacja sutka jest silniejsza. Na wierzchu brodawki znajduje się około 15 otworków, stanowiących ujście przewodów mlecznych. | ||
+ | |||
+ | Wzgórek łonowy | ||
+ | |||
+ | Wyniosłość z tkanki tłuszczowej umiejscowiona ponad spojeniem łonowym, ma kształt trójkąta. Dolny wierzchołek wzgórka łonowego jest połączony z wargami sromowymi większymi. Grubość tego wzgórka wynosi zazwyczaj około 2-3 cm. W okresie dojrzewania płciowego pokrywa się on szorstkimi włosami. Inna jego nazwa - wzgórek Wenery - od imienia rzymskiej bogini miłości. | ||
+ | |||
+ | Srom | ||
+ | |||
+ | Zewnętrzne, | ||
+ | - wzgórek łonowy;\\ | ||
+ | - wargi sromowe większe;\\ | ||
+ | - wargi sromowe mniejsze;\\ | ||
+ | - przedsionek pochwy;\\ | ||
+ | - łechtaczka.\\ | ||
+ | |||
+ | Wargi sromowe większe | ||
+ | |||
+ | Dwa fałdy skórne (odpowiednik moszny), ciągnące się od wzgórka łonowego do okolicy odbytu, zanikające w skórze krocza. Część zewnętrzna pokryta jest owłosioną skórą z licznymi gruczołami potowymi oraz łojowymi. Część wewnętrzna jest delikatna oraz wilgotna. | ||
+ | |||
+ | Wargi sromowe mniejsze | ||
+ | |||
+ | Dwa jasnoczerwone fałdy skórne, ciągnące się ku dołowi od łechtaczki. Widoczne są po rozchyleniu warg sromowych większych. Z przodu ramiona górne tych warg tworzą napletek łechtaczki, | ||
+ | |||
+ | Łechtaczka (clitoris) | ||
+ | |||
+ | Narząd znajdujący się w górnej części sromu kobiety (powyżej warg sromowych), złożony z dwóch ciał jamistych oraz żołędzi z napletkiem. Jest zbudowany podobnie jak męski penis. W życiu płciowym większości kobiet pełni bardzo ważną rolę jako źródło orgazmu i dużego podniecenia. U wielu kobiet masturbacja łechtaczki warunkuje podstawowe jej znaczenie w osiąganiu orgazmu. Aby kobieta mogła osiągnąć orgazm łechtaczkowy, | ||
+ | U kobiety znajdują się dwa ciała jamiste łechtaczki i dwa opuszki przedsionka. Wypełnienie ich krwią powoduje wzwód łechtaczki. | ||
+ | |||
+ | Przedsionek pochwy | ||
+ | |||
+ | Kształtem przypomina elipsę; ukazuje się po rozchyleniu warg sromowych. Znajduje się tam zewnętrzne ujście cewki moczowej, około 2 cm poniżej łechtaczki, | ||
+ | |||
+ | Cewka moczowa | ||
+ | |||
+ | Przewód, którym mocz jest odprowadzany z pęcherza moczowego. | ||
+ | Ujście cewki moczowej u kobiet znajduje się w przedsionku pochwy, około 2 cm poniżej łechtaczki i ma ono wygląd szczeliny. | ||
+ | |||
+ | Gruczoły Bartholina | ||
+ | |||
+ | Są to gruczoły przedsionkowe pochwy większe. Są parzyste, ich średnica to 1,5 cm, wydzielają śluz. Przypominają męskie gruczoły opuszkowo-cewkowe. Zdarza się, że ulegają stanom zapalnym. | ||
+ | |||
+ | Błona dziewicza (hymen) | ||
+ | |||
+ | Fałd błony śluzowej, która u dziewicy otacza i w dużej części zamyka wejście do pochwy. Ze względu na różnorodne kształty i budowę błony oraz jej otworu rozróżnia się: pierścieniowatą, | ||
+ | |||
+ | Pochwa (wagina) | ||
+ | |||
+ | Wewnętrzny, | ||
+ | |||
+ | Grafenberga przestrzeń (punkt G) | ||
+ | |||
+ | Jeden z ośrodków zmysłowych kobiety; miejsce szczególnie wrażliwe na pobudzanie, które umożliwia przeżywanie orgazmu. Umiejscowiony jest on w pochwie, mniej więcej na głębokości dwóch palców poniżej wejścia do pochwy, na jej górnej ścianie, blisko cewki moczowej. Kobieta może osiągnąć orgazm w wyniku ręcznego drażnienia tego obszaru lub w pozycji kiedy członek silnie pociera górną ściankę pochwy. Opis położenia punktu G znaleźć można w orientalnych podręcznikach sztuki miłosnej. | ||
+ | |||
+ | Ognisko zmysłowe | ||
+ | |||
+ | Jest to miejsce szczególnie wrażliwe na pobudzanie seksualne, umożliwiające przeżywanie orgazmu. Wyróżnia się trzy ogniska u kobiet. | ||
+ | |||
+ | Nie występują one u wszystkich kobiet, nawet u tych, które doświadczają orgazmu. Są złożone z receptorów nagromadzonych w ściśle ograniczonym miejscu, wyraźnie wrażliwych na bodźce dotykowe. U kobiet ogniska zmysłowe znajdują się w łechtaczce (jedno) oraz pochwie (dwa). | ||
+ | |||
+ | Ognisko zmysłowe położone w łechtaczce znajduje się w jej żołędzi, ma obszar punktowy. | ||
+ | |||
+ | W pochwie jednym z ośrodków jest przestrzeń Grafenberga, | ||
+ | |||
+ | U wielu kobiet występuje ponadto duża wrażliwość pochwy na ruchy poprzeczne członka. Odkrycie ognisk zmysłowych u kobiet pomogło w leczeniu wielu problemów seksualnych i wzroście umiejętności przystosowania seksualnego partnerów. | ||
+ | |||
+ | Macica | ||
+ | |||
+ | Narząd rodny żeński, umiejscowiony w miednicy małej. Ma kształt zwężającej się ku dołowi gruszki. Składa się z dna, trzonu oraz szyjki, w której znajduje się ujście do pochwy. Macica złożona jest z trzech warstw: błony śluzowej od wewnątrz, tkanki mięśniowej i błony surowiczej na zewnątrz. | ||
+ | |||
+ | W okresie dojrzałości seksualnej błona śluzowa macicy podlega cyklicznym zmianom pod wpływem hormonów jajnika. Jej prawidłowym położeniem jest tzw. przodozgięcie, | ||
+ | |||
+ | W czasie ciąży błona śluzowa macicy ulega zmianom, zagnieżdża się w niej jajo płodowe. Macica się pogrubia oraz zwiększa objętość. Zaawansowanie ciąży jest określane wysokością jej dna w stosunku do punktów: spojenia łonowego (8-10 tydzień ciąży), pępka (24 tydzień) i wyrostka mieczykowatego (36 tydzień). Macica odgrywa również ważną rolę w trakcie porodu - odpowiada za akcję skurczową. W wieku starczym macica ulega procesom zanikowym. | ||
+ | |||
+ | Endometrium | ||
+ | |||
+ | Błona śluzowa macicy wyściełająca jej wnętrze. Błona ta ulega zmianom w trakcie cyklu miesiączkowego. W czasie krwawienia złuszcza się, po czym szybko ulega regeneracji, | ||
+ | |||
+ | Jajowody | ||
+ | |||
+ | Biegną one od jajnika ku macicy, każdy z nich ma około 16-20 cm długości. Część, która znajduje się w pobliżu jajnika jest rozszerzona lejkowato (tzw. lejek jajowodu), z brzegu lejka zwisają strzępki, które ułatwiają przemieszczenie komórki jajnikowej z jajnika do jajowodu. Lejek jajowodu rozszerza się i przechodzi w bańkę jajowodu. Część jajowodu, która wchodzi do macicy jest najwęższa. W jajowodzie komórka jajowa oraz plemnik poruszają się w krętym labiryncie, przy rytmicznym kurczeniu się błony mięśniowej, | ||
+ | |||
+ | Jajniki | ||
+ | |||
+ | Dwa narządy wielkości orzecha włoskiego, o jasnej barwie oraz twardej konsystencji, | ||
+ | |||
+ | Graafa pęcherzyk | ||
+ | |||
+ | Z około 100 tys. pęcherzyków zawierających komórki jajowe, rozwija się w okresie dojrzałości płciowej od 360 do 500 pęcherzyków Graafa. W trakcie jednego cyklu miesiączkowego dojrzewa zaledwie jeden z nich. Kiedy pęcherzyk Graafa jest dojrzały ma średnicę około 1 cm, wypełnia go płyn pęcherzykowy, | ||
+ | |||
+ | Cykl jajnikowy | ||
+ | |||
+ | Zmiany, które zachodzą w jajniku w trakcie cyklu miesiączkowego. Z bardzo licznych pęcherzyków pierwotnych (około 200 tys.), w toku cyklu miesiączkowego dojrzewa zasadniczo jeden, bardzo rzadko dwa lub więcej pęcherzyków; | ||
+ | |||
+ | Cykl maciczny | ||
+ | |||
+ | Cykliczne zmiany w błonie śluzowej macicy, występujące w trakcie cyklu miesiączkowego. Wyróżnia się 3 fazy:\\ | ||
+ | - fazę wzrostową, czyli folikularną, | ||
+ | - fazę wydzielniczą, | ||
+ | - fazę złuszczania, | ||
+ | |||
+ | Cykl miesiączkowy kobiety | ||
+ | |||
+ | Pierwsza miesiączka (menstruacja) pojawia się u dziewcząt około 12.-14. roku życia. Jest dowodem osiągnięcia przez dziewczynę dojrzałości płciowej oraz podjęcia przez jajniki produkcji komórek jajowych. | ||
+ | |||
+ | Miesiączka jest bowiem procesem, w którym nie zapłodniona komórka jajowa zostaje wydalona wraz ze spulchnioną śluzówką macicy. Od tej pory, stopniowo, a także coraz bardziej regularnie, jajniki będą produkować mniej więcej co 28 dni zwykle jedną, gotową do zapłodnienia komórkę. Cykl taki będzie się powtarzał, aż do wieku przekwitania (menopauzy), | ||
+ | |||
+ | Tworzenie komórek jajowych przez jajniki kierowane jest hormonalnie. Pod wpływem hormonu przysadki mózgowej (nadrzędnego gruczołu dokrewnego, kierującego pracą wszystkich pozostałych) w jednym, rzadziej obu jajnikach, rozpoczyna się dojrzewanie jednego z pęcherzyków. Jego środek wypełnia się stopniowo płynem zawierającym hormon pęcherzykowy - estradiol. Jednocześnie we wnętrzu dojrzewa komórka jajowa. Estradiol powoduje spulchnienie śluzówki macicy i jej regenerację po poprzedniej miesiączce. | ||
+ | |||
+ | Proces dojrzewania pęcherzyka z komórką jajową trwa około 14 dni. W pełni dojrzały pęcherzyk pęka, uwalniając komórkę jajową, która zostaje przechwycona przez lejek jajowodu, w jajowodach oczekuje zaś na zapłodnienie. Moment pęknięcia pęcherzyka i wydostania komórki jajowej nazywa się jajeczkowaniem lub owulacją. Może być on wyczuwany przez kobietę jako niezbyt silny ból w podbrzuszu lub okolicy krzyżowej. | ||
+ | |||
+ | Po uwolnieniu komórki jajowej pęcherzyk przekształca się w ciałko żółte, produkujące kolejny hormon żeński, zwany progesteronem. Przygotowuje on śluzówkę macicy na przyjęcie zapłodnionego jaja, powodując jej silne ukrwienie. Tak przygotowana macica będzie mogła odżywić rozwijający się zarodek. W przypadku, gdy w ciągu kilkunastu godzin po owulacji nie dojdzie do zapłodnienia, | ||
+ | |||
+ | Jeżeli natomiast komórka jajowa zostanie zapłodniona, | ||
+ | |||
+ | W czasie trwania cyklu miesiączkowego zmienia się u kobiety poziom hormonów żeńskich, co jest przyczyną wahań nastrojów, a także zmian w wyglądzie skóry i włosów. Najmniej korzystnym okresem jest czas tuż przed miesiączką, | ||
+ | |||
+ | Cykl owulacyjny | ||
+ | |||
+ | Cykliczne zmiany występujące w organizmie kobiety mniej więcej raz w miesiącu w okresie jajeczkowania (czyli owulacji). Jest to moment, kiedy komórka jajowa zostaje wyrzucona ze wzgórka jajonośnego pęcherzyka Graafa na skutek złożonych mechanizmów neurohormonalnych. Najczęściej jajeczkowanie przypada pomiędzy 10. a 15. dniem cyklu miesiączkowego. | ||
+ | |||
+ | W okresie jajeczkowania w ciele kobiety pojawiają się różne symptomy: podwyższona temperatura ciała, ciągliwy oraz bezbarwny śluz pochwowy, niekiedy bolesność piersi, ból w dolnej części brzucha, zmiana samopoczucia, | ||
+ | |||
+ | MĘŻCZYZNA | ||
+ | |||
+ | Męskie organy wewnętrzne to: jądra, najądrza, nasieniowody i pęcherzyki nasienne, gruczoły (krokowy, opuszkowo - cewkowe) oraz zewnętrzne: | ||
+ | |||
+ | Członek męski (penis) | ||
+ | |||
+ | Męski narząd płciowy zbudowany z dwu ciał jamistych, położonych od strony grzbietowej oraz ciała jamistego cewki moczowej zwanego gąbczastym. Zakończony jest on rozszerzeniem żołędzi, w której znajduje się ujście cewki moczowej (tzw. kanał moczowo - płciowy). Powleczony jest pigmentowaną, | ||
+ | Członek w stanie erekcji to fallus (Phallus - z łaciny) | ||
+ | |||
+ | Długość penisa | ||
+ | |||
+ | Za typową długość penisa uznaje się długość 8,5-10,5 cm, obwód 6-10 cm. W czasie erekcji przyrost wynosi przeciętnie 60% długości, czyli około 12-18 cm. Długość penisa mierzy się zazwyczaj po zewnętrznej stronie, od nasady do żołędzi. Badania wykazują, że tak naprawdę wielkość członków w stanie erekcji jest u wszystkich mężczyzn zbliżona - przyrost małych członków (zazwyczaj mniej ukrwionych) jest większy, przyrost większych jest mniejszy. Pewne różnice wielkości penisa występują pomiędzy przedstawicielami różnych ras ludzkich (szerokość pochwy u kobiet także się różni w zależności od rasy). Z punktu widzenia seksuologicznego wielkość penisa nie ma znaczenia, ponieważ najbardziej wrażliwa w trakcie stosunku jest bliższa część pochwy, pochwa kobiety wykazuje również olbrzymią zdolność kurczenia i rozciągania się oraz może dostosować się do penisów różnej wielkości. | ||
+ | |||
+ | Żołądź | ||
+ | |||
+ | Jest to rozszerzona część członka, znajdująca się na jego zakończeniu. Na wierzchołku żołędzi znajduje się otwór, który jest ujściem cewki moczowej. Pomiędzy trzonem członka a żołędzią znajduje się zwężenie, określane jako szyjka żołędzi. Pokrywa ją cienka ruchoma skóra napletek. Żołądź jest częścią członka najbardziej wrażliwą na dotyk. | ||
+ | |||
+ | Napletek | ||
+ | |||
+ | Cienka, przesuwalna skóra na żołędzi członka. Na dole członka znajduje się wędzidełko, | ||
+ | |||
+ | Wędzidełko | ||
+ | |||
+ | Część skórna członka uniemożliwiająca nadmierne cofanie się napletka. | ||
+ | |||
+ | Stulejka | ||
+ | |||
+ | Wrodzona lub nabyta, najczęściej jest pozapalnym zwężeniem otworu napletka, którego nie można zsunąć poza żołądź członka, prowadzi do stanów zapalnych, zaś u starszych mężczyzn problemów w trakcie stosunku seksualnego, | ||
+ | |||
+ | Nasieniowód | ||
+ | |||
+ | Jest to przewód, którym są przeprowadzane z najądrza plemniki. Przechodzi on z moszny przez pachwinowy kanał do jamy brzusznej, następnie przedostaje się do gruczołu krokowego, gdzie nasieniowód łączy się z przewodem pęcherzyka nasiennego w uchodzący do cewki moczowej przewód wytryskowy. | ||
+ | |||
+ | Bańka nasieniowodu | ||
+ | |||
+ | Końcowa część nasieniowodów, | ||
+ | |||
+ | Pęcherzyki nasienne | ||
+ | |||
+ | Tworzą uwypuklenie nasieniowodów, | ||
+ | |||
+ | Cewka moczowa | ||
+ | |||
+ | Przewód, którym mocz jest odprowadzany z pęcherza moczowego. U mężczyzn jest wspólnym przewodem dla moczu i nasienia, ujście cewki umiejscowione jest na wierzchołku żołędzi. | ||
+ | |||
+ | Ciała jamiste | ||
+ | |||
+ | Twory zbudowane z zatokowych przestrzeni żylnych. Otoczone są błoną włóknistą. Krew do tych przestrzeni doprowadzana jest przez tętnice, a odprowadzana przez żyły, zaopatrzone w specjalne zaciski. Ciała jamiste powodują zamknięcie przewodzenia żyły, co przy dopływie krwi powoduje ich nabrzmienie i wypełnienie się krwią. W prąciu znajdują się dwa ciała jamiste prącia i jedno ciało jamiste (zwane gąbczastym) cewki moczowej. Wypełnienie ich krwią u mężczyzny powoduje wzwód prącia. | ||
+ | |||
+ | Ejakulat (nasienie, sperma) | ||
+ | |||
+ | Ciekła, biaława substancja złożona z wydzielin najądrza, pęcherzyków nasiennych, gruczołu krokowego oraz gruczołów opuszkowo-cewkowych, | ||
+ | |||
+ | Plemnik | ||
+ | |||
+ | Gameta męska powstała w wyniku spermatogenezy (podziałów komórkowych) w jądrach. | ||
+ | |||
+ | Gruczoł krokowy (stercz, prostata) | ||
+ | |||
+ | Jest to narząd mięśniowo - gruczołowy wielkości kasztana. Znajduje się on w miejscu połączenia drogi moczowej z płciową i obejmuje cewkę moczową. Wydziela substancję stanowiącą 25% spermy. Wytwarza też substancje hormonalne, które to po wytrysku w narządach kobiety zwalniają skurcze macicy, te zaś rozluźniają jajowody. U mężczyzn po 50. roku życia czasami na skutek zmian hormonalnych następuje jego rozrost. Powoduje to problemy przy oddawaniu moczu i wymaga leczenia. | ||
+ | |||
+ | Gruczoły opuszkowo-cewkowe | ||
+ | |||
+ | Gruczoły zaliczające się do wewnętrznych narządów płciowych męskich; mają wielkość ziarna grochu, leżą na tylnym końcu opuszki członka, na dnie miednicy, są połączone z cewką moczową. Gruczoły opuszkowo-cewkowe produkują jasną, lepką wydzielinę, | ||
+ | |||
+ | Moszna | ||
+ | |||
+ | Worek skórny, w którym znajdują się jądra. Część zewnętrzną moszny stanowi skóra, wewnątrz przedzielona jest ona przegrodą na dwie jamy. Jej zadaniem - obok ochrony jąder - jest także utrzymanie ich optymalnej ciepłoty, która zwykle jest niższa od 2o do 4o C od reszty ciała. Moszna kurczy się zatem oraz rozszerza, w zależności od temperatury otoczenia. | ||
+ | |||
+ | Jądro | ||
+ | |||
+ | Narząd wewnętrzny parzysty. Odgrywa on bardzo ważną rolę biologiczną: | ||
+ | |||
+ | Pod względem wielkości przypominają orzechy włoskie; zawieszone są luźno w mosznie, na tzw. powrózku nasiennym. Lewe jądro zazwyczaj jest większe od prawego oraz niżej zawieszone. Warstwę zewnętrzną jąder stanowi tzw. błona biaława, tworząca na tylnym brzegu jądra zgrubienie zwane śródjądrzem, | ||
+ | |||
+ | Po łacinie jądra określa się terminem testimonium, | ||
+ | |||
+ | Najądrze | ||
+ | |||
+ | Narząd parzysty, przylegający do jądra wzdłuż tylnego brzegu. Przechowywane są w nim plemniki, aż do osiągnięcia pełnej dojrzałości. Przewodziki tworzą przewód, którego łączna długość wynosi kilka metrów. Dzięki rzęskom, które znajdują się wewnątrz nich, plemniki przesuwane są ku przodowi. Plemniki są zdolne do zapłodnienia przez okres około 40 dni. Jeżeli współżycie seksualne jest częste, nasienie pozbawione zostaje plemników, a ponowne napełnienie najądrzy trwa około dwóch dni. | ||
+ | |||
+ | Ośrodek erekcji | ||
+ | |||
+ | Istnieje dwutorowość pobudzenia seksualnego prowadzącego do erekcji członka. | ||
+ | |||
+ | Pierwsza z dróg wiąże się z pobudzającym działaniem wspomnień, skojarzeń seksualnych, | ||
+ | |||
+ | Druga droga (obwodowa), działa poprzez oddziaływanie różnorodnymi bodźcami na okolicę genitalną mężczyzny (zwłaszcza żołądź członka). | ||
+ | |||
+ | Ośrodek obu znajduje się w rdzeniu kręgowym. Uszkodzenie przebiegu pobudzenia na jakimkolwiek poziomie może prowadzić do zaburzeń erekcji członka. W młodym wieku najczęstsze są zakłócenia sfery psychicznej - nerwowość, | ||
+ | |||
+ | WSPÓLNE | ||
+ | |||
+ | Cechy płciowe | ||
+ | |||
+ | W praktyce zarówno klinicznej, jak i poznawczej przyjęło się wyróżniać: | ||
+ | - Pierwszorzędowe cechy płciowe (płeć gonadalna) - wyznaczane przez chromosomy płciowe, wchodzące w skład zygoty. Należy przypomnieć, | ||
+ | - Drugorzędowe cechy płciowe (płeć somatyczna) - stanowią zespół różnic somatycznych oraz czynnościowych, | ||
+ | - Trzeciorzędowe cechy płciowe - podobnie jak drugorzędowe wyrażają płeć somatyczną i czasem są z nimi łączone. Podobnie jak poprzednie, tak i te warunkowane są aktywnością układu wydzielania wewnętrznego. Nie podlegają wpływom środowiska. Trzeciorzędowe cechy płciowe kształtują się w okresie dojrzewania. Można do nich zaliczyć przejawy zachowania seksualnego.\\ | ||
+ | - Czwartorzędowe cechy płciowe - są one czynnikami kulturalno-cywilizacyjnymi, | ||
+ | |||
+ | Układ wewnątrzwydzielniczy | ||
+ | |||
+ | Zespół gruczołów i narządów wewnętrznych, | ||
+ | |||
+ | Cykl seksualnych reakcji | ||
+ | |||
+ | Według różnych koncepcji obejmuje dwie lub cztery fazy. Reakcje te obejmują cały organizm człowieka, choć najsilniej są wyrażone w okolicach narządów płciowych. Istnieją znaczne różnice pomiędzy reakcjami kobiet oraz mężczyzn (reakcje seksualne). | ||
+ | |||
+ | Pierwsza (faza podniecenia), | ||
+ | |||
+ | Druga (faza plateau) jest bardziej typowa dla mężczyzn, reakcje z poprzedniej fazy utrzymują się na krótki czas na pewnym poziomie. | ||
+ | |||
+ | Trzecia (orgazm), kiedy to pojawiają się skurcze określonych grup mięśniowych, | ||
+ | |||
+ | Czwarta (faza odprężenia) występuje wówczas, kiedy napięcie seksualne stopniowo lub szybko opada. | ||
+ | |||
+ | Według drugiej koncepcji cykl seksualnych reakcji obejmuje dwa odruchy: | ||
+ | |||
+ | 1. Naczyniowo - przekrwienny, | ||
+ | 2. Mięśniowo - skurczowy, wyrażający się orgazmem, któremu u obu płci towarzyszą rytmiczne skurcze odpowiednich mięśni.\\ | ||
+ | |||
+ | Dymorfizm płciowy | ||
+ | |||
+ | Z płcią człowieka nierozerwalnie wiąże się dymorfizm płciowy. Zjawisko to u ludzi znajduje odzwierciedlenie w zróżnicowaniu morfologicznym, | ||
+ | |||
+ | Dymorfizm płciowy jest warunkowany genetycznie zróżnicowaniem chromosomów płciowych (heterochromosomów). W nowo powstałej i rozwijającej się zygocie możemy znaleźć odpowiednio chromosomy XX - warunkujące płeć żeńską lub XY, które są odpowiedzialne za płeć męską. Ekspresja genów chromosomów płciowych będzie odpowiedzialna za wytworzenie określonej wrażliwości rozwijających się tkanek, narządów i układów na wpływy hormonów płciowych (estrogenów w przypadku płci żeńskiej oraz testosteronu w przypadku płci męskiej). | ||
+ | |||
+ | Dymorfizm - terminem tym określana jest dwupostaciowość organizmów. Przejawia się ona wyraźnymi różnicami zarówno w budowie, jak i w zachowaniu dwóch organizmów przeciwnej płci.\\ | ||
+ | Heterochromosomy zwane są chromosomami płciowymi. W przypadku kobiety oznacza się je jako XX, natomiast jako XY w przypadku mężczyzny. Pozostałe chromosomy (z wyjątkiem płciowych) to tzw. autosomy. Nazwy pochodzą od kształtu chromosomów, | ||
+ | Zygota - komórka powstała po połączeniu się dwu komórek płciowych: plemnika i komórki jajowej. Jest to komórka, która w wyniku podziałów dostarczy masy komórkowej dla rozwijającego się, nowego organizmu.\\ | ||
+ | Ekspresja genów - jest to stopień, w jakim ujawnia się określony gen w trakcie rozwoju osobniczego. W procesie ekspresji genów dochodzi zatem do ujawniania się cech, które są kodowane określonymi genami, np. człowiek będzie się cechował określonym wzrostem lub masą ciała.\\ | ||
+ | Tkanka - zespół komórek, cechujący się taką samą budową histologiczną, | ||
+ | Narząd jest zbudowany z różnych tkanek i pełni określone funkcje w organizmie. Przykładem narządu może być żołądek, nerki, jądra, jajniki itp.\\ | ||
+ | Układ narządów - zespół kilku narządów, które połączone są ze sobą w określony sposób i pełniących w organizmie określone funkcje. Przykładem układu może być np. układ moczowo - płciowy, nerwowy, pokarmowy lub krwionośny.\\ | ||
+ | Hormony płciowe - substancje chemiczne, które produkowane są m.in. w gruczołach płciowych. Odpowiadają za ukierunkowanie rozwoju organizmu, występowanie dymorfizmu płciowego oraz kształtowanie określonych cech płciowych. Męskie hormony płciowe to tzw. androgeny, ich przedstawicielem jest produkowany w jądrach testosteron. Natomiast żeńskimi hormonami płciowymi są tzw. estrogeny; wśród nich można wymienić estradiol czy progesteron - produkowane w żeńskich gruczołach płciowych, tj. w jajnikach. | ||
+ | |||
+ | Gruczoły płciowe | ||
+ | |||
+ | Narządy zbudowane z tkanki gruczołowej i łącznej, produkujące określone substancje, wydzielane na zewnątrz albo do krwi (gruczoły dokrewne), wpływające na życie seksualne człowieka. Podstawowe gruczoły płciowe to jądra oraz jajniki. | ||
+ | |||
+ | W jądrach pomiędzy ich kanalikami nasieniotwórczymi są zgrupowane komórki tworzące gruczoł śródmiąższowy, | ||
+ | |||
+ | Wewnątrzwydzielnicza funkcja jajników zasadza się na wytwarzaniu przez komórki ziarniste, tekalne oraz ciałko żółte hormonów płciowych, głównie estrogenów oraz progesteronu, | ||
+ | |||
+ | Inne, bardzo istotne dla życia seksualnego człowieka gruczoły to: gruczoł krokowy oraz gruczoły przedsionka pochwy mniejsze i większe (Bartholina), | ||
+ | |||
+ | Pojęcie i rodzaje płci | ||
+ | |||
+ | W ujęciu antropologicznym termin płeć określa zespół cech, które pozwalają odróżnić w obrębie danego gatunku osobniki męskie od osobników żeńskich. Należy przy tym pamiętać, że osobniki męskie będą produkować plemniki, zaś żeńskie komórki jajowe. | ||
+ | |||
+ | Gatunek - według definicji zaproponowanej przez Mayera w roku 1963, gatunek można zdefiniować jako grupę naturalnych, | ||
+ | Plemniki - męskie komórki rozrodcze, produkowane w płciowych gruczołach męskich - jądrach | ||
+ | Komórka jajowa - żeńska komórka rozrodcza, powstająca w żeńskich gruczołach płciowych - jajnikach | ||
+ | |||