Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
skad_sie_biora_dzieci_czyli_ciaza_i_porod [2013/10/10 23:02] |
skad_sie_biora_dzieci_czyli_ciaza_i_porod [2013/10/10 23:02] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ====== Anna Lissewska - NASTOLATEK.PL ====== | ||
+ | |||
+ | **„NASTOLATEK.PL czyli przewodnik po życiu nie tylko dla nastolatków, | ||
+ | ** | ||
+ | |||
+ | Żadna kapusta ani bocian! Choć rzeczywiście obserwacja, że w domach, na których gniazdują bociany, mieszkają ludzie (a także zwierzęta) nie mający problemów z płodnością, | ||
+ | Ale co w rzeczywistości dzieje się w organizmie ciężarnej kobiety? Jak przebiega ciąża i poród? \\ | ||
+ | Niby większość kobiet szczęśliwie rodzi dzieci, a nawet więcej – z punktu widzenia biologii są do tego przeznaczone, | ||
+ | |||
+ | CIĄŻA:\\ | ||
+ | Żeby do ciąży doszło, w ciągu 14 pierwszych dni cyklu miesiączkowego (począwszy od pierwszego dnia krwawienia) w jajniku kobiety, w tzw. pęcherzyku Graafa, dojrzewa komórka jajowa. Jej dorastanie oraz następująca po nim owulacja są regulowane przez hormony. Po owulacji komórka jajowa dostaje się do jajowodu, gdzie „ma nadzieję” spotkać plemniki. Te, w trakcie stosunku płciowego z mężczyzną, | ||
+ | Rozwój płodu jest błyskawiczny. Już 2 miesiące po zapłodnieniu jego masa powiększa się 800-krotnie, | ||
+ | Płeć dziecka za pomocą badania ultrasonograficznego (USG) można określić dopiero w II połowie ciąży. Dopiero wtedy widoczne są zewnętrzne narządy płciowe, zwłaszcza jądra (o ile to chłopiec). To badanie obarczone jest pewnym błędem, więc zdarzają się pomyłki w ustaleniu płci, zwłaszcza przy pierwszym USG. Określenie płci w I połowie ciąży jest możliwe tylko w badaniu chromosomów z płynu owodniowego, | ||
+ | Przed upływem 28 tygodnia ciąży płód osiąga masę 1000 g.\\ | ||
+ | Jego ruchy matka zaczyna odczuwać między 16 a 20 tygodniem ciąży (pierworódki ok. 20 tyg. ciąży, kobiety, które już rodziły, wcześniej).\\ | ||
+ | Jeśli dojdzie do przedwczesnego porodu pod koniec drugiego trymestru, szansa przeżycia noworodka wynosi 70-80%. Śmierć zazwyczaj jest spowodowana przez zespół zaburzeń oddechowych w wyniku niedojrzałości płuc.\\ | ||
+ | Trzeci trymestr ciąży trwa od 27 do 40 tygodnia ciąży, czyli do czasu porodu. Występujący wówczas ból w okolicy dolnej części pleców i nóg jest spowodowany uciskiem mięśni i nerwów przez macicę oraz główkę płodu.\\ | ||
+ | W ostatnich 4 tygodniach trwania ciąży średni tygodniowy przyrost masy ciała płodu wynosi 224 g, a przeciętna masa ciała płodu w chwili porodu wynosi około 3300g. Płód już tak żwawo nie porusza się w łonie, gdyż jest na to zbyt duży i nie ma już na to miejsca w macicy. Choć niekiedy brak odczuwalnego ruchu może wskazywać na zagrożenie. Objawem zbliżającego się porodu jest obniżenie dna macicy, które występuje na 2 – 4 tygodnie (2 u wieloródek, | ||
+ | I w końcu poród - skurcze występujące w coraz krótszych odstępach czasu i ze zwiększoną intensywnością powodują postępujące rozszerzanie i skracanie się szyjki macicy. | ||
+ | |||
+ | Prawidłowy czas trwania ciąży obliczony od daty zapłodnienia to 268 dni. Ponieważ data ta zazwyczaj jest nieznana, oblicza się od daty ostatniej miesiączki 280 dni, czyli 40 tygodni lub 10 miesięcy księżycowych (po 28 dni). Termin porodu oblicza się wg reguły Naegelego: od 1-szego dnia ostatniej miesiączki odejmuje się 3 miesiące oraz dodaje 7 dni i jeden rok. \\ | ||
+ | Poród odbyty na 3 tygodnie przed lub po obliczonym terminie jest porodem czasowym (jeśli cykle kobiety były mniej-więcej 28 – dniowe). | ||
+ | |||
+ | W czasie ciąży w organizmie kobiety dochodzi do wielu zmian.\\ | ||
+ | - Skóra jest bardziej uwodniona, zwiększają się przebarwienia, | ||
+ | - Zwiększa się ilość krwi, choć głównie osocza (o 40-60%), masa krwinek czerwonych tylko o 10-30%. Powoduje to pozorną niedokrwistość (mniej krwinek w 1 ml osocza). Ciśnienie tętnicze nie ulega większym zmianom, żylne zmienia się w kończynach dolnych, gdyż ciężarna macica uciska na naczynia krwionośne i utrudnia przepływ krwi. W wyniku tego może dojść do powstawania żylaków kończyn dolnych, sromu i odbytu.\\ | ||
+ | - Pod wpływem hormonu ciążowego – progesteronu dochodzi do zwiotczenia mięśni ścian pęcherza moczowego, moczowodów i miedniczek nerkowych. Prowadzi to do zastoju moczu, cofania się go i sprzyja zakażeniom. Mocz zalega w pęcherzu, który jest rozpulchniony i przekrwiony, | ||
+ | - Progesteron powoduje wiotczenie także mięśniówki żołądka i jelit, co powoduje zaburzenia jelitowo-żołądkowe: | ||
+ | - Wymioty są wynikiem trudności z zaadaptowaniu się organizmu do ciąży. Mogą także być spowodowane stresem psychicznym. Rozpoczynają się najczęściej w 5-6 tygodniu ciąży i trwają do 3-4 miesiąca. Częściej występują u pierworódek (które nigdy nie rodziły) i u kobiet z ciążą mnogą. Zazwyczaj są to wymioty poranne, przy pustym żołądku, nie zakłócają istotnie przebiegu ciąży i samoistnie mijają.\\ | ||
+ | - Zwiększa się zapotrzebowanie na tlen, na co pozwala wzmożona wentylacja płuc.\\ | ||
+ | - Zwiększa się przemiana materii (o 20-25%), a potrzeby energetyczne pod koniec ciąży są wyższe o ok. 500 kcal, stąd tak istotne jest prawidłowe, | ||
+ | |||
+ | Opisane zmiany są normalne, natomiast zdarza się, że w czasie ciąży dochodzi do zmian chorobowych. Najczęstszym (6-20 % kobiet) jest zatrucie ciążowe (gestoza), objawiające się nadciśnieniem, | ||
+ | Dotyczy to całego przebiegu ciąży, a dbałość o zdrowie powinna być w centrum uwagi kobiety już na 4 miesiące przed planowaną ciążą. Powinna unikać zakażeń, niedożywienia, | ||
+ | Należy unikać długiego siedzenia i stania, by nie doprowadzać do zastoju krwi w miednicy i w nogach. Najlepiej jest robić częste przerwy na spacery. Spać należy 8-9 godzin, a wstawać z łóżka czy krzesła powoli, by uniknąć zawrotów głowy. Lepiej nie podróżować w czasie ciąży, by nie narażać się na zmęczenie i urazy.\\ | ||
+ | Lepiej nie kąpać się w wannie, za to dwa razy dziennie brać prysznic, ale woda powinna mieć temperaturę 37 st. Szczególnie należy dbać o zęby, sumiennie je kontrolować, | ||
+ | Współżycie płciowe, o ile ciąża nie jest zagrożona i lekarz nie widzi przeciwwskazań, | ||
+ | |||
+ | PORÓD:\\ | ||
+ | Normalny poród donoszonej ciąży odbywa się między 37 a 42 tygodniem ciąży (licząc od ostatniej miesiączki). Jest zjawiskiem fizjologicznym, | ||
+ | Na to, jak przebiegnie poród, wpływ mają:\\ | ||
+ | - płód, a przede wszystkim główka, która w 96% porodów jest tą częścią, która jako pierwsza przechodzi przez kanał rodny\\ | ||
+ | - kanał rodny, który składa się z kanału kostnego miednicy mniejszej, ta z kolei ma większy otwór górny, tzw. wchód miednicy oraz mniejszy dolny otwór – wychód, między nimi jest tzw. próżnia i od prawidłowych wymiarów wszystkich tych trzech części zależy prawidłowy przebieg porodu, oraz z tkanek miękkich: szyjki macicy, pochwy, sromu i mięśni dna miednicy; to wszystko rozciąga się i tworzy rodzaj 15 centymetrowego walca, który wspomaga poród\\ | ||
+ | - skurcze porodowe, czyli siły wydalające płód z macicy i powodujące rozwarcie jej szyjki, niezależne od woli rodzącej – jeden rodzaj skurczów uniemożliwia powrót płodu do poprzedniej pozycji, inny rozszerza kanał rodny przed przesuwającym się płodem.\\ | ||
+ | |||
+ | Początek porodu to pojawienie się regularnych, | ||
+ | I okres porodu to rozwieranie ujścia szyjki macicy, który u pierworódek nie powinien być dłuższy niż 18 godz. a u wieloródek – 12 godz. Pod koniec I okresu pęka pęcherz płodowy (jeśli pęknie wcześniej, jest to przedwczesne). W tym czasie kobieta może spacerować, | ||
+ | II okres porodu rozpoczyna się całkowitym rozwarciem zewnętrznego ujścia szyjki macicy a kończy urodzeniem dziecka. U pierworódek trwa od 15 min do 2 godz., u wieloródek od 15 min do 1,5 godz. W tym czasie do skurczów macicy dołączają skurcze mięśni brzucha, czyli tzw. skurcze parte. W tym okresie ważne jest odpowiednie oddychanie, którego uczą w szkołach rodzenia. Powszechną praktyką jest nacinanie krocza zwłaszcza u pierworódek, | ||
+ | III okres porodu zaczyna się po urodzeniu płodu, kończy wydaleniem tzw. popłodu czyli łożyska i błon płodowych. Trwa ok. 30 min. Lekarz dokładnie je ogląda, gdyż pozostawienie resztek popłodu w macicy jest przyczyną powikłań poporodowych. | ||
+ | IV okres tzw. wczesny poporodowy to 2 pierwsze godziny po wydaleniu popłodu, w czasie którego dokładnie obserwuje się stan kobiety.\\ | ||
+ | |||
+ | Bezpośrednio po urodzeniu dziecka podwiązuje się pępowinę i przecina. Uciśnięta do tej pory klatka piersiowa noworodka rozpręża się gwałtownie, | ||
+ | Powiedzenie „w czepku urodzony” wzięło się z przesądu, że noworodki, które wyszły na świat z resztkami błon płodowych na głowie, będą miały w życiu szczęście. | ||
+ | |||
+ | Akcja „Rodzić po ludzku” przyczyniła się do znacznej poprawy warunków rodzenia i upowszechnienia tzw. porodów rodzinnych, podczas których obecny jest ojciec rodzącego się dziecka lub inne bliskie rodzącej osoby. Dziecko po urodzeniu pozostaje przy matce, a nie, jak to było jeszcze do niedawna, jest odłączane i przynoszone matce tylko na czas karmienia – można się domyśleć, jaki wpływ miało na rozwój psychiczny dziecka takie gwałtowne oderwanie go od matki i skazanie na samotność. | ||
+ | |||
+ | Czasem podczas porodu występują problemy związane z nieprawidłowym ułożeniem płodu (zamiast główką rodzi się pośladkami, | ||
+ | |||
+ | Po porodzie następuje POŁÓG, czyli okres poporodowy, w którym cofają się ciążowe i porodowe zmiany w organizmie kobiety: zwijanie się macicy (które kończy się po upływie 6-7 tygodni), gojenie się ran (całkowite wygojenie trwa 6 tygodni), rozpoczęcie i utrzymanie laktacji (karmienie piersią – przez pierwsze 2 dni wydziela się niezbędna noworodkowi, | ||
+ | Współżycie można rozpocząć po około 6 tygodni po porodzie, czasem potrzeba na to jednak trochę więcej czasu.\\ | ||
+ | U 30% kobiet karmiących i 90% nie karmiących pierwsze cykle miesiączkowe pojawiają się przed upływem 3 miesięcy. Zwłaszcza w czasie tych pierwszych nie ma owulacji. | ||
+ | |||
+ | I to już wszystko. Przepraszam wszystkich, którzy wierzyli w bociana lub kapustę i było im z tym wygodnie. Liczę za to na wdzięczność posiadających w dzieciństwie uświadamiające lalki z lalczynym płodem w brzuchu, do tej pory bezskutecznie szukających suwaka na brzuchu kobiet. Reszta, w zależności od poziomu lęku, uzna, że to wszystko straszne, lub przeciwnie – uspokoi się. Bo przecież ciąża to stan błogosławiony! | ||
+ | |||
+ | Przy pisaniu tekstu korzystałam z Encyklopedii Zdrowia PWN pod redakcją W.S. Gomułki i W. Rewerskiego. | ||
+ | |||
+ | |||